Wieża na Wapniarce
W sobotę 31 stycznia 1925 r. przedstawiciele sekcji GGV. (Krosnowic-Gorzanowa, Żelazna, Ołdrzychowic i Skrzynki) spotkali się w hotelu w Ołdrzychowicach w celu ustalenia planu budowy wieży. Zebranym przewodził prof. Conrads, budowniczy II instancji Goerlich i bystrzycki dyrektor generalny Haase, odpowiedzialny za budowę wieży. Przygotowano szczegółowy plan budowy. Wieża na Wapniarce była jedną z 9-ciu zaplanowanych przez GGV. Głównym sponsorem całego projektu budowy wieży widokowej był właściciel krosnowickiej fabryki. Po utworzeniu GGV, w Krosnowicach powstała sekcja tego towarzystwa (wspólna z Gorzanowem), a we wsi istniały wówczas dwie gospody, dysponujące także miejscami dla turystów. Miejscowość stanowiła popularny punkt wyjścia wycieczek na Czerwoniak, Dębową Górę i Wapniarkę w Krowiarkach. Wzniesienia te cieszyły się dużym zainteresowaniem jako punkty widokowe. Stąd też rozpoczynano często przechadzki do sławnego zespołu pałacowo- parkowego w Gorzanowie.
Wieża widokowa na Wapniarce (okolice Mielnika), zbudowana w 1925 r. przez miejscową sekcję GGV, na miejscu wcześniejszej, która spłonęła od pioruna. Obecnie zniszczona, została tylko betonowa platforma (8/8). Słynęła ze wspaniałej panoramy Kotliny Kłodzkiej. (GGV, Glatzer Gebirgsverein – 1881r. – Kłodzkie Towarzystwo Górskie.) W 2. połowie XIXw. M. stał się znany ponieważ przez Przełęcz Mielnicką przechodziła ruchliwa szosa, przy której znajdowała się karczma. Zatrzymywano się tu, aby podziwiać panoramę Bystrzycy Kłodzkiej na tle gór Bystrzyckich. Karczma stanowiła też punkt wyjścia interesujących, krótkich wycieczek na Wapniarkę i Dębową Górę (wzniesienia zbud. częściowo z wapieni, porośnięte roślinnością kserotermiczną, znane też z unikatowych stanowisk ślimaków, przede wszystkim gat. karpackich).
Stan istniejący:
- w miejscu dawnej wieży – żelbetonowy fundament.
- brak szlaku turystycznego, który ożywiłby okolicę ( istniał przed wojną – obecnie SKMG wytyczyło z Gorzanowa i Mielnika trasę dydaktyczną na Wapniarkę)
- szczyt zarośnięty drzewami
- Odbudowa wieży (forma, technologia, funkcja do rozstrzygnięcia) Rozwój szlaków turystycznych, rowerowych i tras dydaktycznych.
- Powołanie fundacji odbudowy wieży
- Strefa szczytu (rezerwat)
- niemal geograficzny środek Ziemi Kłodzkiej
- nostalgia (tradycja miejsca)
- wieża była i jest szczególnym wspomnieniem byłych mieszkańców
- integracja (udział w odbudowie wieży okolicznych i byłych mieszkańców)
- międzynarodowa atrakcja turystyczna
Tekst: Robert Duma